| กวยจี๊ | น. เมล็ดแตงโมต้มแล้วตากให้แห้ง ใช้ขบเคี้ยว. |
| เกล็ด | ก. ขบให้เมล็ดแตกเพื่อกินเนื้อใน (ใช้แก่สิ่งที่เป็นเม็ดเล็ก ๆ ) เช่น เกล็ดเมล็ดแตงโม นกเกล็ดข้าว, โดยปริยายหมายความว่าตัดเอาแต่ที่ดี ๆ เช่น เกล็ดไพ่. |
| ขบ ๑ | ก. เอาฟันเน้นเพื่อให้แตก เช่น ขบเมล็ดแตงโม, เอาฟันเน้นกัน เช่น ขบฟัน |
| คชส่าน | (คดชะ-) น. ชื่อแตงโมพันธุ์หนึ่ง สีเหลือง เนื้อหวาน. |
| ซีก | น. ส่วนที่ผ่าครึ่ง, ส่วนของสิ่งบางอย่างเช่นไม้ไผ่หรือแตงโมที่ผ่าออกโดยปรกติตามยาว, โดยปริยายหมายความว่า ด้าน, ส่วน, เช่น ร่างกายตายไปซีกหนึ่ง ปลาทูซีกนี้ |
| ซีก | ลักษณนามเรียกส่วนที่แยกออกนั้น เช่น มะม่วงซีกหนึ่ง แตงโม ๒ ซีก |
| โซ่ง | น. ชาวไทพวกหนึ่ง ผู้ชายนุ่งกางเกงสีดำหรือสีครามแก่ ผู้หญิงนุ่งซิ่นสีดำหรือสีครามแก่มีลายขาวเป็นทาง ๆ ลงมา เรียกว่า ลายแตงโม, ซ่ง ซงดำ หรือ ไทดำ ก็เรียก. |
| แตง | น. ชื่อไม้เถาล้มลุกหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Cucurbitaceae เถามีขน มีมือเกาะ บางชนิดยอด ดอก และผลกินได้ เช่น แตงกวา ( Cucumis sativusL.) ผลเล็ก ใช้เป็นผัก, แตงร้าน เป็นแตงกวาพันธุ์หนึ่ง ผลโตกว่าแตงกวาธรรมดามาก, แตงไทย ( C. melo L.) ผลอ่อนใช้เป็นผัก เมื่อสุกกินกับนํ้ากะทิ, แตงโม [ Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum et Nakai ] ยอดและผลอ่อนใช้เป็นผัก ผลแก่เนื้อมีรสหวาน, แตงหนู [ Zehneria marginata (Blume) Keraudren ] มีผลเล็กมาก. |
| ทราย ๑ | (ซาย) น. วัตถุที่เป็นเศษหินขนาดเล็ก มีลักษณะซุยร่วนไม่เกาะกัน มีหลายชนิด เช่น ทรายขี้เป็ด ทรายหยาบ ทรายละเอียด, ใช้เรียกสิ่งอื่นที่มีลักษณะอย่างทราย เช่น เนื้อแตงโมเป็นทราย นํ้าตาลทราย. |
| เท้ง ๓ | น. ชื่อเรือชนิดหนึ่ง รูปร่างคล้ายเรือกำปั่น ตอนหัวหนาและงุ้มเป็นปากนก ท้ายเรือปาดลงเป็นรูปแตงโม มีเสาหัวและเสากลางสำหรับชักใบ กลางลำมีเก๋ง ท้ายเรือมีบาหลีรูปกลม และมีแคร่รอบบาหลีท้าย หัวเรือไม่เจาะรูสมอ, ชื่อเรือต่อชนิดหนึ่ง หัวท้ายทู่อย่างเรือที่ใช้หนุนเรือนแพ. |
| เรือเท้ง | น. เรือชนิดหนึ่งรูปร่างคล้ายเรือกำปั่น ตอนหัวหนาและงุ้มเป็นปากนก ท้ายเรือปาดลงเป็นรูปแตงโม มีเสาหัวและเสากลางสำหรับชักใบ กลางลำมีเก๋ง ท้ายเรือมีบาหลีรูปกลมและมีแคร่รอบบาหลีท้าย หัวเรือไม่เจาะรูสมอ |
| เรื้อ | น. เรียกข้าวเปลือกที่ตกอยู่แล้วงอกขึ้นจนออกรวงอีก ว่า ข้าวเรื้อ, บางทีก็เรียกว่า ข้าวเรื้อร้าง, ใช้เรียกพืชผลบางชนิดที่เกิดขึ้นในทำนองนี้ เช่น แตงโม ว่า แตงโมเรื้อ. |
| ไร่ | น. ที่ปลูกพืชและต้นไม้บนไหล่เขาหรือในที่ดอน, พื้นที่ราบที่ใช้ปลูกพืชอื่น ๆ นอกจากข้าว เช่น ไร่ฝ้าย ไร่องุ่น ไร่แตงโม |
| สุ ๒, สุ ๆ | ว. เสีย แต่ยังไม่เน่า (มักใช้แก่แตงโม) เช่น แตงโมใบนี้สุแล้ว แตงโมสุ ๆ. |
| เสี้ยว | น. ส่วน ๑ ใน ๔ เช่น เขาผ่าแตงโมออกเป็น ๔ เสี้ยว, ส่วนย่อย เช่น เขาผ่าฟักทองเป็นเสี้ยวเล็ก ๆ. |
| อุลิด | น. แตงโม. |