| ชายทะเล | น. เขตระหว่างแนวนํ้าทะเลลงตํ่าสุดกับแนวนํ้าทะเลขึ้นสูงสุด |
| ชายทะเล | ที่ใกล้ทะเล เช่น วันหยุดสุดสัปดาห์นี้ไปเที่ยวชายทะเลกัน. |
| กรมท่า ๑ | (กฺรม-) น. กรมพระคลังส่วนที่ทำหน้าที่ติดต่อกับต่างชาติเรื่องการค้าขายและการต่างประเทศ ต่อมาเพิ่มหน้าที่ปกครองหัวเมืองชายทะเล, พระคลัง หรือ พระคลังกรมท่า ก็เรียก. (ดู กรมพระคลัง ประกอบ). |
| กระชิด ๒ | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Blachia siamensis Gagnep. ในวงศ์ Euphorbiaceae พบขึ้นตามป่าดิบแล้งตามชายทะเล. |
| กระทุง | น. ชื่อนกนํ้าขนาดใหญ่ชนิด Pelecanus philip-pensis Gmelin ในวงศ์ Pelecanidae ตัวขนาดห่าน ขนสีขาวหรือสีเทา ปากยาวใหญ่ ระหว่างขากรรไกรล่างมีลักษณะเป็นถุงขนาดใหญ่สำหรับจับปลาทีละมาก ๆ อาศัยอยู่ตามแม่นํ้าลำคลองและชายทะเล. |
| กระทุงเหว | น. ชื่อปลาผิวนํ้าทุกชนิด ในวงศ์ Belonidae และ Hemiramphidae ลำตัวกลมยาวคล้ายปลาเข็ม กระดูกปากทั้งตอนบนและล่างหรือเฉพาะตอนล่างยื่นยาวแหลม หางเป็นแฉก บ้างก็ตัดเฉียงลงมากน้อยหรือกลมแล้วแต่ชนิดหรือสกุล ส่วนใหญ่พบในเขตนํ้ากร่อยหรือชายทะเล เช่น ชนิดในสกุล Hemiramphus, Hyporhamphus, Rhynchorhamphus, Tylosurus, Strongyluraและ Zenarchopterusชนิดที่พบในทะเลห่างฝั่งและบริเวณรอบเกาะ คือ กระทุงเหวบั้ง [ Ablennes hians (Valenciennes) ] ซึ่งมีชุกชุมที่สุด บางชนิดพบอาศัยอยู่ในนํ้าจืด เช่น กระทุงเหวเมือง [ Xenentodon cancila (Hamilton) ] ขนาดยาวได้ถึง ๑.๒๕ เมตร, เข็ม ก็เรียก. |
| กอและ ๑ | น. ชื่อเรือประมงชนิดเรือต่อ ใช้ตามชายทะเลฝั่งตะวันออกทางภาคใต้ตอนล่าง รูปร่างยาวเพรียว หัวและท้ายเรือแหลมสูง ใช้ใบขับเคลื่อนรับลม เขียนลวดลายสีสันต่าง ๆ ไว้อย่างสวยงาม. |
| กะต่อม | น. ชื่อกุ้งขนาดกลางชนิด Macrobrachium equidens (Dana) ในวงศ์ Palaemonidae ก้ามมีปื้นสีเข้ม อาศัยอยู่ในย่านน้ำกร่อย และพบบ้างในน้ำจืดหรือชายทะเล, กุ้งแห ก็เรียก. |
| กุ้งเต้น ๒ | น. ชื่อสัตว์ขาปล้องหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Talitridae และ Hyalidae ลักษณะคล้ายกุ้งลำตัวขนาดเล็ก ยาว ๐.๕-๑๕.๐ มิลลิเมตร ตัวแบนทางข้าง หัวไม่มีปลอก อกปล้องแรกรวมกับหัว อกที่เหลือมี ๗ ปล้อง ท้องมี ๖ ปล้อง รยางค์ ๒ คู่แรกอยู่ติดกับหัว ใหญ่กว่าคู่อื่น บางคู่ปลายคล้ายก้ามหนีบ รยางค์ที่อกถัดมามี ๕ คู่ รยางค์ท้องมี ๖ คู่ ๓ คู่สุดท้ายสั้นแข็งใช้สำหรับดีด จึงดีดได้เก่ง อาศัยอยู่ตามฝั่งนํ้าหรือที่ชื้นแฉะ ที่พบบ่อยตามชายทะเลฝั่งตะวันออกของไทย เช่น ชนิด Orchestia floresianaWeber . |
| โกงกาง | น. ชื่อไม้ต้นในสกุล Rhizophora วงศ์ Rhizophoraceae ขึ้นตามป่าเลนชายทะเล นิยมใช้ทำฟืนและเผาถ่านกันมาก เมล็ดงอกตั้งแต่อยู่บนต้น ลักษณะเรียวยาวคล้ายฝัก มี ๒ ชนิด คือ โกงกางใบใหญ่หรือกงกอน ( R. mucronata Poir.) และโกงกางใบเล็ก ( R. apiculata Blume) ชนิดนี้นิยมใช้ทำฟืนและเผาถ่านกันมาก, พังกา ก็เรียก. |
| ไก่เตี้ย ๒ | น. ชื่อไม้เถาชนิด Canavalia rosea (Sw.) DC. ในวงศ์ Leguminosae ขึ้นตามหาดทรายชายทะเล ดอกสีชมพู ขาว หรือ ม่วง, กำพร้า หรือ ถั่วคร้า ก็เรียก. |
| ขลู่ | (ขฺลู่) น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Pluchea indica (L.) Less. ในวงศ์ Compositae มักขึ้นเป็นหมู่ตามชายทะเล ใบรูปไข่ขอบจักห่าง ๆ ใช้ทำยาได้ ดอกสีม่วงอ่อน, ขลู ก็เรียก. |
| ขี้ลม ๒ | น. ชื่อผักที่ขึ้นปกคลุมตามต้นไม้ชายทะเล มีสีเหลืองคล้ายฝอยทอง. |
| คนที ๒ | (คน-) น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Vitex rotundifolia L.f. ในวงศ์ Labiatae ขึ้นตามชายทะเล ลำต้นเลื้อย ใบและดอกเหมือนคนทีสอ ใช้แก้พิษแมงกะพรุน, คนทิสอทะเล ก็เรียก. |
| ฉลอม | (ฉะหฺลอม) น. ชื่อเรือต่อชนิดหนึ่ง คล้ายเรือกระแชง หัวท้ายงอนเรียว กลางป่อง ตัวเรือเป็นเหลี่ยม กระดานข้างเรือเป็นทับเกล็ด นิยมใช้ตามหัวเมืองชายทะเลแถบปากอ่าว สำหรับบรรทุกสินค้าหรือหาปลา สมัยโบราณเวลาเกิดศึกสงครามก็จะถูกเกณฑ์ไปใช้ในราชการทัพด้วย อาจติดใบหรือไม่ก็ได้. |
| ชาย ๒ | น. ส่วนริมหรือปลายของสิ่งของบางอย่าง เช่น ชายผ้า ชายจีวร, ส่วนที่สุดเขต, ริม, เช่น ชายป่า ชายแดน ชายทะเล. |
| ชายฝั่ง | น. แถบแผ่นดินนับจากแนวชายทะเลขึ้นไปบนบกจนถึงบริเวณที่มีลักษณะภูมิประเทศเปลี่ยนแปลงอย่างเด่นชัด. |
| ตะกาด ๑ | น. ที่ดินซึ่งอยู่หลังหาดชายทะเลขึ้นไป แต่มีนํ้าเค็มซึมขึ้นไปถึงได้. |
| ตะบัน ๒ | น. ชื่อไม้ต้นขนาดกลางชนิด Xylocarpus rumphii (Kostel.) Mabb. ในวงศ์ Meliaceae ขึ้นตามโขดหินชายทะเล. |
| ตีนเทียน | น. ชื่อนกขนาดกลางชนิด Himantopus himantopus (Linn.) วงศ์ย่อย Recurvirostrinae ในวงศ์ Charadriidae ปากสีดำและยาวเรียว ลำตัวด้านบนลายเขียว ด้านล่างสีขาว ขายาวสีแดง ตัวผู้หัวสีดำ ตัวเมียหัวสีขาว พบตามชายทะเลและชายฝั่งแม่นํ้า กินกุ้ง ปลา และแมลง. |
| ที่ดิน | พื้นที่ดินทั่วไป และหมายความรวมถึง ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บาง ลำนํ้า ทะเลสาบ เกาะ และที่ชายทะเลด้วย. |
| น้ำเค็ม | ว. ที่เกิดหรือโตอยู่ในแถบชายทะเล เช่น ลูกนํ้าเค็ม. |
| บุ้งขัน | น. ชื่อไม้เถา ๒ ชนิดในสกุล Ipomoea วงศ์ Convolvulaceae ทอดเลื้อยตามหาดทรายชายทะเล, ชนิด I. asarifolia (Desr.) Roem. et Schult. ดอกสีม่วง ใบมีขน ต้นและใบใช้แก้พิษแมงกะพรุน, ชนิด I. violacea L. ดอกสีขาว ใบเกลี้ยง ทั้ง ๒ ชนิด เรียก ผักบุ้งขัน. |
| บุ้งทะเล | น. ชื่อไม้เถาชนิด Ipomoea pescaprae (L.) R. Br. ในวงศ์ Convolvulaceae ทอดเลื้อยตามหาดทรายชายทะเล ดอกสีม่วงแดง ใบไม่มีขน ต้นและใบใช้แก้พิษแมงกะพรุน เรียก ผักบุ้งทะเล. |
| ป่า | ที่ดินรวมตลอดถึง ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง บาง ลำน้ำ ทะเลสาบ เกาะ และที่ชายทะเล ที่ยังมิได้มีบุคคลได้มาตามกฎหมาย |
| ป่าชายเลน, ป่าเลน | น. ป่าที่อยู่ตามชายทะเลที่มีเลนและนํ้าทะเลขึ้นถึง ต้นไม้ในป่าประเภทนี้มักมีรากงอกอยู่เหนือพื้นดินเพื่อคํ้ายันลำต้น โดยมากเป็นไม้โกงกาง แสม และลำพู. |
| เป้ง ๑ | น. ชื่อปาล์ม ๓ ชนิดในสกุล Phoenix วงศ์ Palmae ก้านใบมีหนาม คือ เป้งทะเล ( P. paludosa Roxb.) ขึ้นตามชายทะเล, เป้งดอย ( P. loureiroiKunth) ขึ้นตามป่าดอน, และ เป้งบก ปุ่มเป้ง หรือ ปุ้มเป้ง ( P. acaulis Roxb.) ขึ้นในป่าเต็งรัง. |
| ยาง ๑ | น. ชื่อนกขนาดกลางหลายชนิด ในวงศ์ Ardeidae ปากยาวแหลมตรง ส่วนใหญ่ตัวสีขาว บางชนิดสีดำ นํ้าตาล หรือเขียว ขายาว นิ้วกลางที่หันไปทางด้านหน้ามีเล็บหยักคล้ายซี่หวี ทำรังแบบง่าย ๆ ด้วยกิ่งไม้บนต้นไม้ พุ่มไม้ หรือตามซอกหิน หากินตามชายนํ้า โดยส่วนใหญ่เป็นแหล่งน้ำจืด บางชนิดหากินตามชายทะเล กินปลา แมลง และสัตว์นํ้าขนาดเล็ก เช่น ยางควาย [ Bubulcus ibis (Linn.) ] ยางเขียว [ Butorides striatus (Linn.) ] ยางไฟหัวดำ [ Ixobrychus sinensis (Gmelin) ] ยางเปีย [ Egretta garzetta (Linn.) ], กระยาง ก็เรียก. |
| ริ้น | น. ชื่อแมลงหลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Ceratopogonidae ขนาดเล็กเท่าแมลงหวี่ มีปีกคู่เดียว มักพบบินอยู่ตามริมแม่น้ำ ลำคลอง หรือชายทะเล ดูดกินเลือดคนและสัตว์ ทำให้เกิดอาการระคายเคือง ที่พบมากอยู่ในสกุล Culicoides และ Leptoconops ถ้าพบมากตามเขตติดต่อกับทะเล เรียก ริ้นน้ำเค็ม. |
| เรือฉลอม | น. เรือต่อชนิดหนึ่ง คล้ายเรือกระแชง หัวท้ายงอนเรียว กลางป่อง ตัวเรือเป็นเหลี่ยม กระดานข้างเรือเป็นทับเกล็ด นิยมใช้ตามหัวเมืองชายทะเลแถบปากอ่าว สำหรับบรรทุกสินค้าหรือหาปลา สมัยโบราณเวลาเกิดศึกสงครามก็จะถูกเกณฑ์ไปใช้ในราชการทัพด้วย อาจติดใบหรือไม่ก็ได้. |
| ลม ๒ | น. ชื่อปูทะเลชนิด Ocypode ceratophthalma (Pallas) ในวงศ์ Ocypodidae ก้านตายาว ด้านบนของตามีก้านเล็ก ๆ วิ่งเร็ว ขุดรูอยู่ตามหาดทรายชายทะเล. |
| ละมุ ๑ | น. โป๊ะเล็ก ๆ ที่ทำไว้สำหรับจับปลาตามชายทะเล. |
| ลำแพน ๑ | น. ชื่อไม้ต้น ๓ ชนิดในสกุล Sonneratia วงศ์ Sonneratiaceae คือ ชนิด S. alba J. Sm. ขึ้นตามชายทะเล, ชนิด S. griffithii Kurz, ลำแพนหิน ก็เรียก. และ S. ovata Backer ขึ้นอยู่ตอนในของป่าชายเลน. |
| ลิ่นทะเล | น. ชื่อสัตว์ทะเลจำพวกหอย หลายชนิด ชั้น Polyplacophora ลำตัวเป็นรูปไข่ผ่าซีก เปลือกคลุมตัวด้านหลังมี ๘ ชิ้น วางเหลื่อมซ้อนกันเหมือนกระเบื้องมุงหลังคา เกาะอยู่ตามโขดหินชายทะเล เช่น ชนิด Chitonsp., Acanthopleura spinosa (Brugiere), หอยแปดเกล็ด ก็เรียก. |
| ลูกน้ำเค็ม | น. คนที่เกิดหรือโตอยู่ในแถบชายทะเล |
| ลูกลม ๒ | น. ชื่อหญ้าชนิด Spinifex littoreus Merr. ในวงศ์ Gramineae ขึ้นตามชายทะเล ช่อดอกกลม เมื่อแห้งกลิ้งไปตามลม, หญ้าลอยลม ก็เรียก. |
| สมุทรเสนา | (สะหฺมุดทฺระ-) น. เรียกลูกเสือพวกหนึ่งตามจังหวัดชายทะเล ว่า ลูกเสือสมุทรเสนา. |
| เสฉวน | น. ชื่อปูทะเล มีหลายสกุลหลายวงศ์ ต่างจากปูทั่วไปที่มีท้องอ่อนนิ่ม ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในเปลือกหอยกาบเดี่ยว พบตามชายฝั่งหรือน้ำลึก เช่น ในสกุล Clibanariusวงศ์ Paguridae อยู่ตามโขดหินชายทะเล, ในสกุล Coenobitaวงศ์ Coenobitidae อยู่บนบกริมทะเล, ในสกุล Parapagurusวงศ์ Parapaguridae อยู่ในน้ำลึกระหว่าง ๘๐-๒๐๐ เมตร. |
| เสนอ | (สะเหฺนอ) ก. ยื่นเรื่องราว ความเห็น ญัตติ เป็นต้น เพื่อให้ทราบ ให้พิจารณา หรือให้สั่งการ เช่น เสนอรายงานการเดินทางให้ผู้บังคับบัญชาทราบ เสนอโครงการให้พิจารณา เสนอบันทึกความเห็นเพื่อพิจารณาสั่งการ ลูก ๆ เสนอให้ไปพักผ่อนชายทะเล, แสดงให้เห็น เช่น เสนอตัวอย่างสินค้า เสนอละครเรื่องใหม่. |
| หากว่า | สัน. ถ้าว่า, แม้ว่า, เช่น ฉันจะไปชายทะเลหากว่ามีเวลาว่าง. |