| ภาษิต | (n) proverb, See also: saying, motto, maxim, adage, dictum, byword, saw, Syn. สุภาษิต, Example: เขาจบคำปราศรัยของเขาลงด้วยภาษิตบทหนึ่ง, Count Unit: ภาษิต, ข้อ, บท, Thai Definition: ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้ว มีความหมายเป็นคติ, Notes: (สันสกฤต) |
| สุภาษิต | (n) proverb, Syn. ภาษิต, Ant. ทุภาษิต, Count Unit: บท |
| สุภาษิต | (n) proverb, See also: saying, adage, maxim, saw, moral, Example: สุภาษิตไทยมีคติสอนใจที่ดีแฝงอยู่, Thai Definition: ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้ว มีความหมายเป็นคติสอนใจ |
| พุทธภาษิต | (n) Buddhist proverb, See also: Buddha's proverb, Example: รัฐบาลต้องสำนึกเสมอว่า การที่จะหวังพึ่งความช่วยเหลือจากใคร เราจะต้องช่วยตัวเองก่อน เหมือนกับพุทธภาษิตที่ว่า ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน, Thai Definition: ภาษิตทางศาสนาพุทธ |
| พระพุทธภาษิต | (n) Buddha's proverbs, See also: saying of the Buddha, Example: พระพุทธภาษิตเป็นถ้อยคำที่เราสามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ทุกยุคทุกสมัย, Thai Definition: ถ้อยคำอันเป็นคำกล่าวของพระพุทธเจ้า |
| ทุพภาษิต | (ทุบพาสิด) น. ชื่ออาบัติจำพวกหนึ่งในอาบัติทั้ง ๗ จัดไว้ในพวกลหุกาบัติคืออาบัติเบาที่เปรียบด้วยลหุโทษ. |
| ภาษิต | น. ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้ว มีความหมายเป็นคติ เช่น กงเกวียนกำเกวียน. |
| สุภาษิต | น. ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้ว มีความหมายเป็นคติสอนใจ เช่น รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ นํ้าเชี่ยวอย่าขวางเรือ. |
| กระสวน | น. แบบ เช่น อย่าคบพวกหญิงพาลสันดานชั่ว ที่แต่งตัวไว้จริตผิดกระสวน (สุภาษิตสุนทรภู่) |
| กรุยกราย | ในบทกลอนใช้ว่า กรายกรุย ก็มี เช่น อย่านุ่งลายกรายกรุยทำฉุยไป (สุภาษิตสุนทรภู่). |
| ขี้ถัง | ว. เลวทราม เช่น จงหลีกเลี่ยงเสียให้พ้นคนขี้ถัง (สุภาษิตสุนทรภู่). |
| ขุนนางใช่พ่อแม่ หินแง่ใช่ตายาย | ถ้าไม่ใช่ พ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยายของตน ก็ไม่ควรไว้วางใจใคร, ทำนองเดียวกับภาษิตที่ว่า อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง. |
| คติชาวบ้าน | น. เรื่องราวของชาวบ้านที่เป็นของเก่าเล่าต่อปากและประพฤติสืบ ๆ กันมาหลายชั่วอายุคนในรูปคติความเชื่อ ประเพณี นิทาน เพลง ภาษิต ปริศนาคำทาย ศิลปะ สถาปัตยกรรม การละเล่นของเด็ก เป็นต้น, วิชาที่ว่าด้วยเรื่องเหล่านั้น. |
| ตุ๊ดตู่ ๔ | น. ชื่อสัตว์ชนิดหนึ่ง เช่น ในบทดอกสร้อยสุภาษิตว่า “ตุ๊ดเอ๋ยตุ๊ดตู่ ในเรี่ยวในรูช่างอยู่ได้...”. |
| เป็นแดน | ว. เป็นไปเสมอ, เป็นประจำ, เช่น นั่งที่ไหนนินทาเขาเป็นแดน (สุภาษิตสอนหญิง). |
| ลหุกาบัติ | (ละหุกาบัด) น. อาบัติเบา ได้แก่ อาบัติที่เมื่อภิกษุต้องแล้ว จะต้องบอกแก่ภิกษุด้วยกันจึงจะพ้นจากอาบัตินั้น ได้แก่ อาบัติถุลลัจจัย ปาจิตตีย์ ปาฏิเทสนียะ ทุกกฏ และทุพภาษิต. |
| สอนใจ | ว. ที่เตือนสติตนเอง เช่น สุภาษิตสอนใจ หนังสือสอนใจ. |
| เสีย ๑ | ทิ้ง เช่น ที่ขวากหนามอย่าเสียเกือก (สุภาษิตพระร่วง), เสียไฟเป่าหิ่งห้อย (ลอ). |
| อรรถปฏิสัมภิทา | (อัดถะ-) น. ปัญญาอันแตกฉานในอรรถ คือ ความเข้าใจที่สามารถคาดหมายผลข้างหน้าอันจะเกิดสืบเนื่องไปจากเหตุ, ความเข้าใจอธิบายอรรถแห่งภาษิตย่อให้พิสดาร, เป็นธรรมข้อ ๑ ในปฏิสัมภิทา ๔ คือ ๑. อรรถปฏิสัมภิทา ๒. ธรรมปฏิสัมภิทา ๓. นิรุตติปฏิสัมภิทา ๔. ปฏิภาณปฏิสัมภิทา. |
| อาบัติ | น. โทษที่เกิดจากการล่วงละเมิดสิกขาบทหรือข้อห้ามแห่งภิกษุ มี ๗ อย่าง คือ ปาราชิก สังฆาทิเสส ถุลลัจจัย ปาจิตตีย์ ปาฏิเทสนียะ ทุกกฎ ทุพภาษิต มีโทษ ๓ สถาน คือ ๑. โทษสถานหนัก เรียกว่า ครุโทษ หรือ มหันตโทษ ทำให้ภิกษุผู้ต้องอาบัติขาดจากความเป็นภิกษุ ได้แก่ อาบัติปาราชิก ซึ่งเรียกว่า ครุกาบัติ ๒. โทษสถานกลาง เรียกว่า มัชฌิมโทษ ทำให้ภิกษุผู้ต้องอาบัติต้องอยู่กรรมก่อนจึงจะพ้นโทษ ได้แก่ อาบัติสังฆาทิเสส และ ๓. โทษสถานเบา เรียกว่า ลหุโทษ ทำให้ภิกษุผู้ต้องอาบัติที่ตํ่ากว่าอาบัติสังฆาทิเสสต้องปลงอาบัติ คือ บอกอาบัติของตนแก่ภิกษุด้วยกัน ได้แก่ อาบัติถุลลัจจัย ปาจิตตีย์ ปาฏิเทสนียะ ทุกกฏ และทุพภาษิต ซึ่งเรียกว่า ลหุกาบัติ. |
| adage | (n) ภาษิต, See also: คติพจน์, สุภาษิต, Syn. saying |
| Buddhist proverb | (n) พุทธภาษิต |
| byword | (n) สุภาษิตหรือคำคมที่รู้จักกันดี, Syn. standing joke, axiom, catchword |
| gnome | (n) คำสอน, See also: คำสุภาษิต, คำพังเพย, คติ, Syn. aphorism, maxim |
| motto | (n) ภาษิต, See also: คติ, คำขวัญ, หลักความประพฤติ, Syn. slogan, catchword |
| parable | (n) เรื่องสั้นที่สั่งสอนศีลธรรม, See also: นิทานสุภาษิต, Syn. fable, moral story |
| proverb | (n) ภาษิต, See also: สุภาษิต, คำพังเพย, Syn. maxim, precept, motto, adage |
| proverbial | (adj) ที่เกี่ยวกับสุภาษิต |
| saw | (n) สุภาษิตโบราณ, See also: คำพังเพยเก่าๆ, คำโบราณ, คติพจน์, Syn. proverb, saying |
| saying | (n) สุภาษิต, See also: คำพังเพย, คติพจน์, คำกล่าว, คำบอกเล่า, Syn. adage, epigram, maxim, motto, proverb |
| sententious | (adj) เต็มไปด้วยสุภาษิต, See also: ซึ่งชอบเล่นสำนวน, เชิงสั่งสอน, Syn. aphoristic |
| adage | (แอด' ดิจฺ) n. คติพจน์, สุภาษิต. -adagial adj., Syn. saying, proverb, precept |
| byword | n. สุภาษิต, ภาษิต, คำพูดที่พูดกันบ่อย, คำขวัญ -Conf. password |
| dictum | (ดิค'ทัม) n. สุภาษิต, คำกล่าว, คำแถลง, ข้อคิดเห็นของผู้พิพากษา -pl. dicta, dictums |
| gnome | (โนม) n. มนุษย์แคระที่อยู่ใต้ดิน (ในนวนิยาย) , ปู่โสม, คำพังเพย, สุภาษิต, คติพจน์, See also: gnomic adj. gnomist n. gnomish adj. |
| motto | (มอท'โท) n. ภาษิตคำขวัญ, คติพจน์, คำพังเพย, หลักความประพฤติ pl.mottoes, mottos |
| parable | (แพร'ระเบิล) n. นิยายเปรียบเทียบ, สุภาษิต |
| precept | (พรี'เซพทฺ) n. การอบรม, การสั่งสอน, คำสั่งสอน, ศีล, ภาษิต, ธรรมะ, คติพจน์, กฎ, หนังสือคำสั่ง, Syn. maxim, writ, directive |
| proverb | (พรอฟ'เวิร์บ) n. สุภาษิต, คติพจน์, ถ้อยคำที่มีการกล่าวถึงเสมอ, คำพังเพย, บุคคลหรือสิ่งกล่าวถึงบ่อย ๆ จนขึ้นชื่อ, Syn. aphorism, apothegm |
| proverbial | (พระเวอ'เบียล) adj. เกี่ยวกับสุภาษิต, เป็นคำพังเพย, ซึ่งขึ้นชื่อ, ซึ่งเลื่องลือ. |
| saying | (เซ'อิง) n. คำพูด, คำกล่าว, คำบอก, คำเล่าลือ, คติพจน์, สุภาษิต -Phr. (go without saying เชื่อมั่นในตนเองที่สุด), Syn. maxim |
| sentence | (เซน'เทินซฺ) n. ประโยค, การตัดสิน, การตัดสินลงโทษ, การพิพากษา, การลงโทษ, คติพจน์, คำคม, สุภาษิต. vt. ตัดสิน, พิพากษา., See also: sentencer n., Syn. judgment, opinion, verdict |
| sententious | (เซนเทน'เชิน) adj. เต็มไปด้วยคติพจน์, เต็มไปด้วยสุภาษิต, เล่นสำนวน, ชอบสั่งสอน, เชิงเทศนา, เชิงปราชญ์, โอ้อวด., See also: sententiously adv. sententiousness n., Syn. pithy, terse, preachy, didactic |
| wisdom | (วิส'เดิม) n. ปัญญา, สติปัญญา, ความฉลาด, ความรอบคอบ, ความรอบรู้, คำสั่งสอน, คติพจน์, คำสุภาษิต |
| adage | (n) สุภาษิต, ภาษิต, คติพจน์, คำกล่าว |
| aphorism | (n) คำพังเพย, คติพจน์, ภาษิต |
| byword | (n) ภาษิต, สุภาษิต, คำขวัญ, คำพูดกันบ่อยๆ |
| dictum | (n) สุภาษิต, คำกล่าว, คำสั่ง |
| motto | (n) คติพจน์, ภาษิต, คำคม, คำขวัญ |
| precept | (n) กฎ, คำสั่งสอน, ธรรมะ, ศีล, ภาษิต, การอบรม |
| proverb | (n) สุภาษิต, ภาษิต, คติพจน์, คำพังเพย |
| proverbial | (adj) เป็นสุภาษิต, ซึ่งขึ้นชื่อ, เป็นที่เลื่องลือ |
| saying | (n) สุภาษิต, คำพูด, คติพจน์, คำกล่าว, ภาษิต |
| word | (n) คำพูด, คำมั่น, ข่าว, คำสั่ง, ศัพท์, สุภาษิต |