กลอนลิลิต | (n) a form of Thai verse, Count Unit: เรื่อง, บท, Thai Definition: คำกลอนที่แต่งอย่างร่าย |
มิลลิลิตร | (clas) millilitre, See also: milliliter, Syn. มล., Example: กระเพาะปัสสาวะมีความจุประมาณ 550 มิลลิลิตร, Thai Definition: ชื่อมาตราตวงตามวิธีเมตริก มีอัตราเท่ากับ 1 ใน 1, 000 ของ 1 ลิตร |
มิลลิลิตร | (clas) millilitre, See also: milliliter, Syn. มล., Example: กระเพาะปัสสาวะมีความจุประมาณ 550 มิลลิลิตร, Thai Definition: ชื่อมาตราตวงตามวิธีเมตริก มีอัตราเท่ากับ 1 ใน 1, 000 ของ 1 ลิตร |
กลอนลิลิต | น. คำกลอนที่แต่งอย่างร่าย. |
เข้าลิลิต | ก. สัมผัสคําระหว่างบทตามแบบการแต่งลิลิตที่กําหนดไว้ในตําราฉันทลักษณ์ เช่นคํา “สม” กับ “สนม” ในตัวอย่างต่อไปนี้
| (ตะเลงพ่าย). |
|
เข้าลิลิต | เรียกคําที่เติม ศ ข้างท้ายโดยอาจเปลี่ยนสระด้วยว่า ศ เข้าลิลิต เช่น กมลา เป็น กมลาศ บุรี เป็น บุเรศ มักใช้ ในคําประพันธ์. |
มิลลิลิตร | น. ชื่อมาตราตวงตามวิธีเมตริก มีอัตราเท่ากับ ๑ ใน ๑, ๐๐๐ ของ ๑ ลิตร, อักษรย่อว่า มล. |
ลิลิต | น. ชื่อคำประพันธ์ประเภทร้อยกรองแบบหนึ่งซึ่งใช้โคลงและร่ายต่อสัมผัสกันเป็นเรื่องยาว. |
ลิลิตดั้น | น. ลิลิตที่ใช้ร่ายดั้นขึ้นต้น แล้วใช้โคลงดั้นกับร่ายดั้นสลับระคนอยู่ในเรื่องเดียวกัน เช่น ลิลิตยวนพ่าย. |
ลิลิตสุภาพ | น. ลิลิตที่ใช้ร่ายสุภาพหรือร่ายโบราณขึ้นต้น แล้วใช้โคลงสุภาพกับร่ายสุภาพหรือร่ายโบราณสลับระคนอยู่ในเรื่องเดียวกัน เช่น ลิลิตพระลอ ลิลิตตะเลงพ่าย ลิลิตนิทราชาคริต. |
กรอ ๑ | ควง เช่น กรเกาะขอกรอธาร เงือดง้าง (ลิลิตพยุหยาตรา). |
กรินทร์ | น. พญาช้าง, ช้างที่ควรยกย่อง, เช่น เบื้องนั้นบรรลุผู้เผือกกรินทร์ หนึ่งฤๅ (ลิลิตพยุหยาตรา), ใช้ว่า กเรนทร์ ก็มี. |
กุงาน | น. ห่าน, ใช้หมายความถึง นกยูง ก็มี เช่น แพนกุงานกระพือ (สมุทรโฆษ), กลางคชเทอดแพน กุงาน ง่าคว้าง (ลิลิตพยุหยาตรา). |
โขน ๒ | เรียกเรือชนิดหนึ่งที่มีโขน ว่า เรือโขน เช่น เรือโขนขนาดใหญ่น้อย เหลือหลาย (ลิลิตพยุหยาตรา) |
จำเบศ | ความหมายอย่างเดียวกับ จำบัง แต่เพื่อประโยชน์ในกลอนจึงใช้ ศ เข้าลิลิต เช่น หมู่โยธาโยเธศ รู้จำเบศจำบัง (ม. คำหลวง มหาราช). |
ช้อนชา | น. ช้อนด้ามยาวขนาดเล็กใช้สำหรับคนชากาแฟ, มาตราตวงมีขนาดจุ ๕ มิลลิลิตร เช่น ยานี้เด็กรับประทานครั้งละครึ่งช้อนชา. |
ช้อนโต๊ะ | น. ช้อนด้ามยาวขนาดใหญ่ ใช้ตักอาหารสำหรับเสิร์ฟ, มาตราตวงมีขนาดจุ ๑๕ มิลลิลิตร เช่น ยานี้กินครั้งละ ๑ ช้อนโต๊ะ. |
บทกวีนิพนธ์ | น. บทร้อยกรองที่กวีแต่ง เช่น มหาชาติคำหลวง ลิลิตตะเลงพ่าย สามัคคีเภทคำฉันท์, เดิมใช้หมายถึงร้อยแก้วที่แต่งดีด้วย เช่น สามก๊ก ราชาธิราช. |
วรรณศิลป์ | น. ศิลปะในการประพันธ์หนังสือ เช่น ลิลิตพระลอเป็นวรรณคดีที่มีวรรณศิลป์สูงส่ง, ศิลปะทางวรรณกรรม เช่น นักวรรณศิลป์ |
ศฤงคารรส | (สะหฺริงคานระรด, สิงคาระรด) น. รส ๑ ใน ๙ รสของวรรณคดี มีเนื้อเรื่องเกี่ยวกับความรัก เช่น เรื่องลิลิตพระลอมีเนื้อเรื่องเป็นศฤงคารรส. |
โศกนาฏกรรม | (โสกะนาดตะกำ, โสกกะนาดตะกำ) น. วรรณกรรมโดยเฉพาะประเภทละครที่ลงท้ายด้วยความเศร้าหรือไม่สมหวัง ตัวเอกในเรื่องจะตายในที่สุด เช่นเรื่องลิลิตพระลอ สาวเครือฟ้า โรเมโอ-จูเลียต, โดยปริยายหมายถึงเรื่องราวหรือเหตุการณ์ทั่ว ๆ ไปที่เป็นเรื่องเศร้าสลดใจ เช่น ชีวิตของเขาเป็นเหมือนโศกนาฏกรรม เกิดในตระกูลเศรษฐี แต่สุดท้ายต้องตายอย่างยาจก. |