ทำนองเสนาะ | น. วิธีการอ่านออกเสียงอย่างไพเราะตามลีลาของบทร้อยกรองประเภทโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน. |
เสนาะ ๑ | (สะเหฺนาะ) ว. น่าฟัง, เพราะ, เช่น เพลงนี้ไพเราะเสนาะหู |
เสนาะ ๑ | วังเวงใจ, เศร้าใจ, เช่น แถลงปางบำราศห้อง โหยครวญ เสนาะเสน่ห์กำสรวล สั่งแก้ว (นิ. นรินทร์). |
เสนาะ ๒ | (สะเหฺนาะ) น. เสื้อชนิดหนึ่ง เช่น บ้างสวมใส่เสนาะเกราะพราย (ขุนช้างขุนแผน). |
แสนเสนาะ | (-สะเหฺนาะ) น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง. |
ครัน | (คฺรัน) ว. ใช้ประกอบคำอื่นมีความหมายไปในทำนองว่า นัก, แท้, ยิ่ง, จริง, เช่น ครบครัน เสนาะครัน ดีครัน. |
งูกลืนหาง, งูกินหาง ๑ | น. ชื่อกลอนกลอักษร วรรคหนึ่ง ๆ ต้องมีคำซ้ำกัน ๓ คู่ คือระหว่าง ๓ คำหน้ากับ ๓ คำสุดท้ายของวรรค แต่เวลาเขียนจะตัดคำซ้ำ ๓ คำสุดท้ายของแต่ละวรรคออก เวลาอ่านให้อ่านไปจนจบวรรคแล้วย้อนกลับไปอ่านคำที่ ๑ ถึงคำที่ ๓ ในวรรคเดียวกันอีกครั้งหนึ่ง ตัวอย่างว่า ฟังเสียงหวานขานเสียงดัง เหมือนน้ำตาลหวานเตือน เสนาะจริงยิ่งคำหวาน อ่านว่า ฟังเสียงหวานขานเสียงดังฟังเสียงหวาน เหมือนน้ำตาลหวานเตือนเหมือนน้ำตาล เสนาะจริงยิ่งคำหวานเสนาะจริง. |
ฉับฉ่ำ | ว. ไพเราะ, เสนาะหู, เช่น ละครก็ฟ้อนร้อง สุรศัพทกลับขาน ฉับฉ่ำที่ตำนาน อนิรุทธกินรี (บุณโณวาท). |
พิเราะ | ว. ไพเราะ, เพราะ, เสนาะ. |
เพราะ ๑ | ว. น่าฟัง, เสนาะ, ไพเราะ, เช่น เสียงเพราะ พูดเพราะ. |
ไพเราะ | ว. เพราะ, เสนาะ, น่าฟัง. |
ม่วน | ว. ไพเราะ, เสนาะ, สนุก. |
ละเวง | ว. เสียงเสนาะ, ก้อง, กังวาน |
เล่นคำ | ก. ใช้กลการประพันธ์ในการแต่งบทร้อยกรองด้วยการซ้ำคำหรือซ้ำอักษรให้เกิดเสียงเสนาะ หรือให้มีความหมายที่ลึกซึ้งกินใจยิ่งขึ้น เช่น ยูงจับยูงยั่วเย้า เปล้าจับเปล้าแปลกหมู่ กระสาสู่กระสัง รังเรียงรังรังนาน (ลอ). |
วัคคุ | ว. ไพเราะ, เสนาะ |
สรเหนาะ, สระเหนาะ | (สฺระเหฺนาะ) ว. เสนาะ, ไพเราะ |
เสียงเลื้อน | น. เสียงอ่านหรือสวดทำนองเสนาะ เช่น เสียงเลื้อนเสียงขับ (จารึกพ่อขุนรามคำแหง). |