รูปพรหม | (รูบปะพรฺม) น. เทพในพรหมโลกตามคติพระพุทธศาสนา เป็นจำพวกมีรูป มี ๑๖ ชั้น ได้แก่ ผู้ได้บรรลุปฐมฌาน มี ๓ ชั้น คือ ปาริสัชชาพรหม ปโรหิตาพรหม และมหาพรหมา ผู้ได้บรรลุทุติยฌาน มี ๓ ชั้น คือ ปริตตาภาพรหม อัปปมาณาภาพรหม และอาภัสสราพรหม ผู้ได้บรรลุตติยฌานมี ๓ ชั้น คือ ปริตตสุภาพพรหม อัปปมาณสุภาพรหม และสุภกิณหาพรหม ผู้ได้บรรลุจตุตถฌาน มี ๗ ชั้น คือ เวหัปผลาพรหม อสัญญีสัตตาพรหม อวิหาพรหม อตัปปาพรหม สุทัสสาพรหม สุทัสสีพรหม และ อกนิฏฐาพรหม, คู่กับ อรูปพรหม. |
อรูปพรหม | (อะรูบปะพฺรม) น. เทพในพรหมโลกตามคติพระพุทธ-ศาสนา เป็นจำพวกไม่มีรูป มี ๔ ชั้น ได้แก่ อากาสา-นัญจายตนพรหม วิญญาณัญจายตนพรหม อากิญ-จัญญายตนพรหม และเนวสัญญานาสัญญายตน-พรหม, คู่กับ รูปพรหม. |
พรหม, พรหม- | (พฺรม, พฺรมมะ-) น. ชื่อพระเป็นเจ้าผู้สร้างโลกตามศาสนาพราหมณ์, เทพในพรหมโลก จำพวกมีรูป เรียก รูปพรหม มี ๑๖ ชั้น จำพวกไม่มีรูป เรียก อรูปพรหม มี ๔ ชั้น ตามคติพระพุทธศาสนา, ในบทกลอนใช้ว่า พรหมัน พรหมา พรหมาน หรือ พรหมาร ก็มี |
มหาพรหม | (-พฺรม) น. ชื่อพรหมชั้นที่ ๓ ในรูปพรหม ๑๖ ชั้น. |
รูปาพจร, รูปาวจร | น. พรหมที่มีรูปที่ยังท่องเที่ยวอยู่ในรูปภพ ได้แก่พรหมที่ได้บรรลุรูปฌาน. (ดู รูปพรหม ประกอบ). |
อกนิษฐ์ | (อะกะ-) น. รูปพรหมชั้นสูงสุดในพรหม ๑๖ ชั้น. (ส. อกนิษฺ; ป. อกนิฏฺ). |
อรูปาพจร, อรูปาวจร | น. พรหมที่ไม่มีรูปเป็นพรหมที่ได้บรรจุอรูปฌาน. (ดู อรูปพรหม ประกอบ). |
อาภัสระ | (-พัดสะระ) น. ชื่อพรหมโลกชั้น ๑ ในรูปพรหม ๑๖ ชั้น, เรียกพรหมซึ่งอยู่ชั้นนี้ ว่า อาภัสรพรหม. |
รูปพรหม | (รูบปะพรฺม) น. เทพในพรหมโลกตามคติพระพุทธศาสนา เป็นจำพวกมีรูป มี ๑๖ ชั้น ได้แก่ ผู้ได้บรรลุปฐมฌาน มี ๓ ชั้น คือ ปาริสัชชาพรหม ปโรหิตาพรหม และมหาพรหมา ผู้ได้บรรลุทุติยฌาน มี ๓ ชั้น คือ ปริตตาภาพรหม อัปปมาณาภาพรหม และอาภัสสราพรหม ผู้ได้บรรลุตติยฌานมี ๓ ชั้น คือ ปริตตสุภาพพรหม อัปปมาณสุภาพรหม และสุภกิณหาพรหม ผู้ได้บรรลุจตุตถฌาน มี ๗ ชั้น คือ เวหัปผลาพรหม อสัญญีสัตตาพรหม อวิหาพรหม อตัปปาพรหม สุทัสสาพรหม สุทัสสีพรหม และ อกนิฏฐาพรหม, คู่กับ อรูปพรหม. |
อรูปพรหม | (อะรูบปะพฺรม) น. เทพในพรหมโลกตามคติพระพุทธ-ศาสนา เป็นจำพวกไม่มีรูป มี ๔ ชั้น ได้แก่ อากาสา-นัญจายตนพรหม วิญญาณัญจายตนพรหม อากิญ-จัญญายตนพรหม และเนวสัญญานาสัญญายตน-พรหม, คู่กับ รูปพรหม. |
พรหม, พรหม- | (พฺรม, พฺรมมะ-) น. ชื่อพระเป็นเจ้าผู้สร้างโลกตามศาสนาพราหมณ์, เทพในพรหมโลก จำพวกมีรูป เรียก รูปพรหม มี ๑๖ ชั้น จำพวกไม่มีรูป เรียก อรูปพรหม มี ๔ ชั้น ตามคติพระพุทธศาสนา, ในบทกลอนใช้ว่า พรหมัน พรหมา พรหมาน หรือ พรหมาร ก็มี |
มหาพรหม | (-พฺรม) น. ชื่อพรหมชั้นที่ ๓ ในรูปพรหม ๑๖ ชั้น. |
รูปาพจร, รูปาวจร | น. พรหมที่มีรูปที่ยังท่องเที่ยวอยู่ในรูปภพ ได้แก่พรหมที่ได้บรรลุรูปฌาน. (ดู รูปพรหม ประกอบ). |
อกนิษฐ์ | (อะกะ-) น. รูปพรหมชั้นสูงสุดในพรหม ๑๖ ชั้น. (ส. อกนิษฺ; ป. อกนิฏฺ). |
อรูปาพจร, อรูปาวจร | น. พรหมที่ไม่มีรูปเป็นพรหมที่ได้บรรจุอรูปฌาน. (ดู อรูปพรหม ประกอบ). |
อาภัสระ | (-พัดสะระ) น. ชื่อพรหมโลกชั้น ๑ ในรูปพรหม ๑๖ ชั้น, เรียกพรหมซึ่งอยู่ชั้นนี้ ว่า อาภัสรพรหม. |