กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน | ดู ไก่แก่แม่ปลาช่อน. |
กินช้อน | ก. กินอาหารด้วยช้อน. |
เกล็ดปลาช่อน | น. ชื่อไม้พุ่มชนิด Phyllodium pulchellum (L.) Desv. ในวงศ์ Leguminosae ขึ้นตามป่าเบญจพรรณทั่วไป ช่อดอกยาว ดอกเล็กอยู่ภายในกาบรูปหอยแครงซึ่งประกบเรียงกันไปตามแนวก้านช่อดอก, ลิ่นต้น ก็เรียก. |
ไก่แก่แม่ปลาช่อน | น. หญิงค่อนข้างมีอายุที่มีมารยาและเล่ห์เหลี่ยมมาก และมีกิริยาจัดจ้าน, เดิมพูดว่า กระต่ายแก่แม่ปลาช่อน. |
คัดช้อน | น. เครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง ใหญ่กว่าสวิง ถักเป็นร่างแห ขอบเป็นรูปสามเหลี่ยม มีด้ามจับ. |
ช่อน | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด Channa striatus Bloch ในวงศ์ Channidae ลำตัวทรงกระบอก ส่วนท้ายแบนข้างเล็กน้อย มีเกล็ดในแนวเส้นข้างตัวราว ๕๒-๕๗ เกล็ด ด้านหลังลำตัวเป็นสีค่อนข้างดำ ด้านข้างสีอ่อนกว่าและมีลายสีดำพาดเฉียง ท้องสีขาว ครีบต่าง ๆ มีจุดหรือริ้วสีนํ้าตาลดำ พบชุกชุมทั่วไป อาจยาวได้ถึง ๘๐ เซนติเมตร, พายัพเรียก หลิม, อีสานเรียก ค่อ. |
ช้อน | น. เครื่องใช้สำหรับตักของกิน มีด้ามจับ เรียกชื่อตามสิ่งที่ตัก เช่น ช้อนแกง ช้อนขนม ช้อนกาแฟ ช้อนซุป หรือเรียกชื่อตามวัสดุที่ใช้ทำช้อน เช่น ช้อนกระเบื้อง ช้อนสังกะสี ช้อนหอย ช้อนพลาสติก, ลักษณนามว่า คัน, ราชาศัพท์ว่า ฉลองพระหัตถ์ช้อน |
ช้อน | เครื่องจับปลาชนิดหนึ่ง ใหญ่กว่าสวิง ถักเป็นร่างแห ขอบเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือวงกลม มีด้ามจับ. |
ช้อน | ก. ตักเอาสิ่งที่อยู่ในของเหลวหรือที่ผิวของของเหลวแยกออกมา เช่น ช้อนปลา ช้อนลูกนํ้า ช้อนแหน, ตักเอาสิ่งที่อยู่บนผิวพื้น เช่น ช้อนผง |
ช้อน | เอามือสอดลงไปข้างใต้แล้วยกขึ้น เช่น ช้อนศีรษะ ช้อนตัว. |
ช้อนกลาง | น. ช้อนที่วางอยู่ในจานกับข้าว สำหรับตักกับข้าวมาใส่จานของตน. |
ช้อนคาว | น. ช้อนที่มีขนาดเล็กกว่าช้อนโต๊ะ มีด้ามยาว ใช้คู่กับส้อม สำหรับรับประทานอาหารคาว. |
ช้อนชา | น. ช้อนด้ามยาวขนาดเล็กใช้สำหรับคนชากาแฟ, มาตราตวงมีขนาดจุ ๕ มิลลิลิตร เช่น ยานี้เด็กรับประทานครั้งละครึ่งช้อนชา. |
ช้อนซุป | น. ช้อนสำหรับตักซุปกิน มีด้ามยาว ตัวช้อนเป็นรูปกลม. |
ช้อนโต๊ะ | น. ช้อนด้ามยาวขนาดใหญ่ ใช้ตักอาหารสำหรับเสิร์ฟ, มาตราตวงมีขนาดจุ ๑๕ มิลลิลิตร เช่น ยานี้กินครั้งละ ๑ ช้อนโต๊ะ. |
ช้อนถ้วย | น. ช้อนกระเบื้องใช้ตักขนมเป็นต้น. |
ช้อนรองเท้า | น. เครื่องใช้ที่มีรูปลักษณะคล้ายช้อน สำหรับช่วยในการสวมรองเท้าหุ้มส้น. |
ช้อนส้อม | น. ช้อนและส้อมคู่กันทำด้วยโลหะ เช่น เงิน เงินชุบทอง สัมฤทธิ์หรืออะลูมิเนียม ช้อนมีรูปรี ส้อมมีลักษณะเป็นซี่ ๆ มีด้ามยาวสำหรับจับได้ถนัด ใช้มือขวาจับช้อนมือซ้ายจับส้อมตักอาหารรับประทาน. |
ช้อนหวาน | น. ช้อนด้ามยาวขนาดกลาง ใหญ่กว่าช้อนชาแต่เล็กกว่าช้อนโต๊ะ เป็นช้อนสำหรับรับประทานของหวานในการรับประทานอาหารแบบยุโรป ไทยใช้คู่กับส้อมขนาดเดียวกันสำหรับรับประทานอาหารคาว. |
ช้อนไอศกรีม | น. แผ่นไม้หรือแผ่นพลาสติกเล็ก ๆ ปลายมน กลางคอดเล็กน้อย สำหรับตักไอศกรีมกิน. |
ช้อนหอย ๑ | น. ชื่อเรียกช้อนกระเบื้อง. |
ช้อนตา | ก. เหลือบตาขึ้นช้า ๆ. |
ช้อนนาง | น. ต้นรางจืด. |
ช้อนหอย ๑ | ดูใน ช้อน. |
ช้อนหอย ๒ | น. ชื่อนกขนาดใหญ่หลายชนิดหลายสกุล ในวงศ์ Threskiornithidae ปากยาวโค้ง ปลายแหลม หากินในนํ้าตื้นตามแหล่งน้ำจืด กินปลา ปู และสัตว์นํ้าเล็ก ๆ ในประเทศไทยมี ๔ ชนิด คือ ช้อนหอยขาวหรือกุลาขาว [ Threskiornis melanocephalus (Latham) ] ช้อนหอยดำ [ Pseudibis davisoni (Hume) ] ช้อนหอยใหญ่ [ P. gigantea (Oustalet) ] และช้อนหอยดำเหลือบ [ Plegadis falcinellus (Linn.) ], กุลา หรือ ค้อนหอย ก็เรียก. |
ช้าช่อน | ว. งาม. |
พุงปลาช่อน | ดู จุกโรหินี. |
ลอยช้อน | ก. ลงนํ้าลอยคอเอาคัดช้อนตักปลา. |
หางปลาช่อน | ดู หูปลาช่อน. |
หูปลาช่อน | น. ชื่อพรรณไม้หลายชนิด หลายสกุล หลายวงศ์ เช่น ไม้ล้มลุกชนิด Emilia sonchifolia (L.) DC. ไม้ล้มลุกชนิด Aster cordifolius L. ในวงศ์ Compositae ใบแคบ โคนใบรูปหัวใจ ช่อดอกสีชมพู หรือสีฟ้า, ไม้พุ่มชนิด Acalypha wilkesiana Müll. Arg. ในวงศ์ Euphorbiaceae ใบมีหลายสี ค่อนข้างกลม ขอบหยักและเป็นคลื่น ในวงศ์ Compositae ใบมีขน ขอบใบจัก กินได้ แต่ไม่ควรกินเป็นประจำ, หางปลาช่อน ก็เรียก. |
กระสง | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด Channa lucius (Cuvier) ในวงศ์ Channidae รูปร่างคล้ายปลาช่อนซึ่งอยู่ในวงศ์เดียวกัน แต่หัวแหลมกว่าและแอ่นงอนขึ้นเล็กน้อย มีลายพาดขวางลำตัวข้างละ ๗-๑๒ แถบ ทุกครีบมีจุดประหรือริ้วสีดำ ขนาดยาวได้ถึง ๔๐ เซนติเมตร. |
ก่อหวอด | ก. อาการที่ปลาบางชนิดมีปลากัด ปลาช่อน เป็นต้น พ่นฟองน้ำไว้สำหรับเก็บไข่, โดยปริยายหมายถึงอาการที่เริ่มจับกลุ่มเพื่อทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง. |
ก้าง ๒ | น. ชื่อปลานํ้าจืดชนิด Channa orientalis (Schneider) ในวงศ์ Channidae คล้ายปลาช่อนซึ่งเป็นปลาสกุลเดียวกัน แต่ตัวเล็กกว่า เว้นแต่ปลาก้างนั้นเกล็ดข้างตัวมีราว ๔๑-๔๕ เกล็ด ขอบครีบต่าง ๆ เป็นสีส้ม มักพบหลบอยู่ตามแหล่งน้ำตื้นที่มีใบไม้จมอยู่ ขนาดยาวได้ถึง ๒๐ เซนติเมตร, ขี้ก้าง ก็เรียก. |
กุงอน | (-งอน) น. นกช้อนหอย เช่น มีกุโงกกุงานและกุงอน (สมุทรโฆษ). |
กุมภัณฑยักษ์ | น. ลมกุมารอย่างหนึ่งมีอาการคล้ายบาดทะยัก ผู้ที่เป็นลมนี้ตาจะช้อนสูง หน้าเขียว มือกำ เท้างอ หลังแอ่น กัดฟัน. |
กุลา ๓ | ดู ช้อนหอย ๒. |
โกยท้อง | ก. ฝืนท้อง, ใช้มือทั้ง ๒ ช้อนท้องเพื่อให้หายแน่นท้องเป็นต้น. |
ขูด | ก. เอาของมีคมเป็นต้นครูด เช่น เอาช้อนขูดมะพร้าว เอาเล็บขูดขี้ผึ้ง, ครูดสิ่งใดสิ่งหนึ่งกับของมีคม เช่น เอามะพร้าวไปขูดกับกระต่าย. |
เขิง | น. เครื่องสานสำหรับร่อนสิ่งของหรือช้อนกุ้งปลาเป็นต้น มีลักษณะเป็นรูปกลม ก้นลึก ช่องตาถี่, ภาคกลางเรียกว่า ตะแกรง. |
เขื่อง ๒ | น. ที่ซึ่งปลาช่อนปลาดุกอาศัยอยู่เวลาไข่. |
ครอก ๑ | (คฺรอก) น. ลูกสัตว์หลายตัวที่เกิดพร้อมกันคราวเดียว เช่น ลูกครอกปลาช่อน, ลักษณนามเรียกการตกลูกของสัตว์คราวหนึ่ง ๆ เช่น ปีนี้แมวออกลูก ๒ ครอก |
คว้า | กิริยาชักว่าวกระตุกให้หัวว่าวปักลงแล้วช้อนขึ้นไปทางใดทางหนึ่งตามความต้องการ เช่น ว่าวจุฬากับว่าวปักเป้าคว้ากัน. |
ค่อ | น. ปลาช่อน. (ดู ช่อน). |
ค้อนหอย | ดู ช้อนหอย ๒. |
คัน ๑ | ลักษณนามเรียกรถหรือของที่มีด้ามถือบางอย่าง เช่น รถ ๓ คัน ช้อน ๔ คัน เบ็ด ๕ คัน. |
คู่ | ของ ๒ สิ่งที่สำหรับกันหรือใช้กำกับกันอย่างช้อนส้อม |
จุกโรหินี | (จุกกะ-) น. ชื่อไม้อิงอาศัย ๒ ชนิด ๒ สกุลในวงศ์ Asclepiadaceae เกาะเลื้อยบนต้นไม้ มีนํ้ายางขาว ชนิด Dischidia major (Vahl) Merr. ใบเป็นรูปถุง กลวงใน ออกเป็นกระจุก รากใช้ทำยาได้, พุงปลา หรือ พุงปลาช่อน ก็เรียก, พายัพเรียก กล้วยไม้, อีกชนิดหนึ่งคือ Streptocaulon kleinii Wight et Arn.ใบไม่เป็นถุง เป็นไม้เลื้อย, ขี้เดือน ก็เรียก. |
ฉลองพระหัตถ์ | น. ช้อนส้อม, ตะเกียบ, มีดสำหรับโต๊ะอาหาร, ใช้ว่า ฉลองพระหัตถ์ช้อนส้อม ฉลองพระหัตถ์ตะเกียบ ฉลองพระหัตถ์มีด. |
ชนาง | น. เครื่องมือใช้ช้อนจับปลาในที่น้ำตื้น สานด้วยไม้ไผ่เป็นตาโปร่ง ๆ ปากผายกว้าง ก้นสอบแหลม. |
ชมดชม้อย | (ชะมดชะม้อย) ก. ช้อนตาชำเลืองด้วยทีท่าชดช้อย. |